G�n�m�zde, bilgi ve ileti�im teknolojilerini yo�un olarak kullanmakta olan e�itim kurumlar�, h�zla de�i�en d�nya standartlar�n� yakalayabilmek i�in giderek daha �ok maddi kayna�a gereksinim duymaktad�rlar. �o�u zaman kaynaklar�n yetersiz kalmas�yla, gerekli yat�r�mlar g��l�kle yap�labilmektedir. �zellikle �niversitelerin yaz�l�m ve donan�m ihtiya�lar�n�n kapsam� devaml� olarak geni�lemekte, kaynak tahsisi ile birlikte sat�n alma anla�malar�n�n y�netimi de zorla�maktad�r.

D�nya genelinde t�m e�itim kurumlar� benzer s�k�nt�lar ya�amaktad�rlar. Bu sorunlar�n ��z�m� yolunda, bili�im teknolojileri gereksinimlerini kar��lamak ve ortak bir sat�n alma g�c� olu�turmak amac�yla �e�itli �lkelerde e�itim kurumlar�n� bir araya getiren, birtak�m olu�umlar g�zlenmektedir. Bu sayede y�ksek oranl� ortak bir sat�n alma g�c� olu�turularak, tedarik�i firmalarla yap�lan anla�malar sonucunda b�y�k indirimler sa�lanmaktad�r. Bulunduklar� �lkelere ve �ye kurulu�lar�na g�re farkl�l�klar g�steren bu olu�umlardan bir k�sm�n�n �ye kurulu�lar�ndan belli bir miktar �cret almas�na ra�men bir �o�u kar g�tmeyen konsorsiyumlar ya da gruplar olarak faaliyet g�stermektedirler.

�zellikle �niversitelerde yayg�n olarak kullan�ma sunulmakta olan yaz�l�mlar� sat�n al�nmas�n�n yan� s�ra her y�l d�zenli olarak lisans yenileme i�lemlerinin takibi ve anla�malar�n tek bir elden y�netimiyle indirimlerin haricinde idari s�re�leri de kolayla�t�rarak b�y�k faydalar sa�layan bu kurulu�lardan baz�lar�n� a�a��da s�ralayabiliriz:

MEEC (Maryland Education Enterprise Consortium): Konsorsiyum, Maryland �niversitesi �nderli�inde, i�lerinde Johns Hopkins �niversitesi'nin de bulundu�u 153 kurumu b�nyesinde toplamaktad�r.

CHEST (Combined Higher Education Software Team): Akademik d�nyadaki en geni� ve ba�ar�l� elektronik veri sat�n alma organizasyonlar�ndan biri olan CHEST, 1993 y�l�nda �ngiltere'deki 600 civar�nda y�ksek ��retim kurumunu �emsiyesi alt�nda toplam��t�r. Bug�n 5000'in �zerinde lisans� ve 130'un �zerinde data, yaz�l�m s�zle�mesini y�r�tmektedir. �rlanda ve baz� �skandinav �lkelerinden (Finlandiya, Danimarka, �sve�) okullar da bu gruba dahildir. �rne�in; Birmingham �niversitesi, Cambridge �niversitesi gibi.

OETC (The Oregon Educational Technology Consortium): OETC, �yelerinin e�itim teknolojilerini en y�ksek d�zeye ��karmak �zere, donan�m ve yaz�l�m �reticileriyle �al��arak, en etkili ve en uygun teknoloji kaynaklar�n� m�mk�n olan en d���k rakamlarla sa�lamak amac�yla olu�turulmu�, kar g�tmeyen bir kurulu�tur. OETC, 350 e�itim kurumunu b�nyesinde toplamaktad�r. Alaska, Idaho, Washington, Wyoming, Missouri ve New Jersey gibi, Oregon d���ndan da �yelerin kat�l�m�yla giderek geni�lemektedir.

WSIPC (The Washington School Information Processing Cooperative): Washington eyaletindeki 180 okula pop�ler yaz�l�m ve servislere eri�imlerinde indirim sa�lamak �zere, yaz�l�m �reticileriyle s�zle�meler imzalayan WSIPC, programlar�ndan yararlanan okullardan herhangi bir �yelik �creti almamaktad�r.

MHEC (Massachusetts Higher Education Concortium): 1997'de kurulan ve Massachusetts'deki 95 �niversite ile s�zle�mesi olan MHEC, �yesi olan �niversiteler i�in ortak bir sat�n alma g�c� olu�turuyor. MHEC kar g�tmeyen bir kurulu�tur.

Ohio Institutions: Ohio'da bulunan 15 eyalet �niversitesi biraraya gelerek Microsoft ile "Enterprise License Agreement" (ELA) s�zle�mesi imzalam��t�r. Bu anla�ma ile d�rt y�lda 2.313.929 USD kar sa�lanmas� beklenmektedir.

�lkemizde hen�z yukar�daki �rnekler kapsam�nda bir olu�um g�zlenmemi�tir. Ancak, elektronik k�t�phanelerin geli�mesiyle �zellikle �niversite k�t�phaneleri aras�nda i�birli�i olanaklar� de�erlendirilmeye ba�lanm��t�r. ANKOS (Anadolu K�t�phaneleri Konsorsiyumu) ve OBES (Ortak Belge Sa�lama) gibi projeler sayesinde fiyatlar� h�zla artan yay�nlar ve bir merkezden t�m yay�nlar�n sunulamamas� gibi sorunlar giderilmeye �al���lmaktad�r. Bu sayede daha az �denerek daha fazla kayna�a eri�im sa�lanmas� planlamaktad�r.

K�t�phaneler i�birli�i �rne�inde oldu�u gibi �lkemizdeki �niversitelerin bir araya gelerek bili�im ihtiya�lar�n� kar��la�t�rmak ve bir konsorsiyum kurarak ortak bir sat�n alma g�c� olu�turmalar�nda b�y�k yarar olaca�� d���n�lmektedir. Bu uygulaman�n hayata ge�ebilmesi i�in gerekli d�zenlemelerin en k�sa s�rede tamamlanmas� ile t�m bili�im harcamalar�n�n y�k�n�n hafifleyece�i ve �zellikle yaz�l�mlar�n elde edilmesinde ve lisans y�netiminde b�y�k kolayl�klar sa�lanaca�� umulmaktad�r.

Sinem Cezayirlio�lu